Yazar 
19 Eylül Yılan Isırığı Farkındalık Günü. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) verileri, her yıl 5.4 milyon kişinin yılan ısırığına maruz kaldığını ve bu vakaların yaklaşık 138 bine yakınının ölümle sonuçlandığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, yılan ısırığı anında yapılacak doğru ilk müdahalenin hayat kurtardığının altını çiziyor.
Küresel bir halk sağlığı sorunu olan yılan ısırıkları, özellikle Afrika, Asya ve Latin Amerika’daki kırsal ve düşük gelirli topluluklarda ciddi bir tehdit oluşturuyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından “ihmal edilmiş bir tropikal hastalık” olarak kabul edilen yılan ısırıkları, her yıl on binlerce insanın hayatını kaybetmesine, çok daha fazlasının ise sakat kalmasına neden oluyor.
“Zaman Hayati Öneme Sahip”
Peki, birisi zehirli bir yılan tarafından ısırılırsa ne yapmalıyız? İşte uzmanlardan hayat kurtaran o kritik uyarılar:
· ⏱️ Zaman Çok Değerli: En kısa sürede 112 Acil Çağrı Merkezi aranmalı veya hasta en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır. Profesyonel tıbbi yardım olmadan sonuç ölümcül olabilir.
· 💉 Panzehir Hayat Kurtarır: Isırılan kişiye, ısırıktan sonraki 4-6 saat içerisinde panzehir (antivenom) uygulanması gerekmektedir. Bu süre ne kadar aşılırsa, tedavinin başarı şansı o kadar düşer.
· ‼️ Hareketsiz Kalması Sağlanmalı: Isırılan kişi kesinlikle hareket ettirilmemeli, mümkünse sakin kalması sağlanmalıdır. Hareket etmek, zehrin vücutta daha hızlı yayılmasına neden olur.
· 🫁 Yan Yatırın: Hastanın bilinci yerinde değilse veya kusma ihtimali varsa, hava yolu ve solunumunun korunması için mutlaka yan yatırılmalıdır.
En Çok Çocuklar ve Çiftçiler Etkileniyor
DSÖ verilerine göre, yılan ısırıklarından en çok etkilenenler tarım işçileri ve çocuklar. Küçük vücut kütleleri nedeniyle çocuklar, zehri yetişkinlere göre çok daha ağır atlatıyor ve daha yüksek oranda hayatını kaybediyor. Yılan ısırıkları; solunumu durduran felç, ölümcül kanamalar, böbrek yetmezliği ve kangren sonucu uzuv kayıplarına yol açabiliyor.
Panzehir Krizi: Tedaviye Ulaşım Zor
DSÖ, etkili bir tedavi yöntemi olan yüksek kaliteli panzehirlerin “temel ilaçlar” listesinde olduğunu ancak dünyanın birçok bölgesinde büyük bir “panzehir krizi” yaşandığını duyurdu. Doğru panzehir üretimindeki zorluklar, düşük talep, zayıf düzenlemeler ve yüksek fiyatlar, birçok üreticinin üretimi durdurmasına veya fiyatları aşırı yükseltmesine neden oldu. Bu da tedaviyi ihtiyacı olan milyonlarca insan için ulaşılmaz hale getiriyor. Sağlık sistemlerinin zayıf olduğu bölgelerde birçok vaka kayıtlara bile giremiyor.
DSÖ 2030 Hedefini Koydu
Dünya Sağlık Örgütü, bu krizle mücadele etmek ve farkındalığı artırmak için harekete geçti. DSÖ, 2030 yılına kadar yılan ısırıklarından kaynaklanan ölüm ve sakatlık oranlarını %50 azaltmayı hedefleyen bir yol haritası belirledi. Bu kapsamda toplulukların bilinçlendirilmesi, güvenli ve etkili tedaviye erişimin sağlanması, sağlık sistemlerinin güçlendirilmesi ve küresel iş birliğinin artırılması planlanıyor.
Unutmayın: Yılan ısırığı bir tıbbi acil durumdur. Böyle bir olayla karşılaşırsanız, sakince 112’yi arayın ve profesyonel yardım gelene kadar hastayı hareket ettirmeyin.
Kaynak :Haber.com